Program “Czyste Powietrze” ma zmniejszyć emisję szkodliwych substancji do atmosfery przez dofinansowanie i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Dopłaty mają też pomóc w wymianie starych źródeł ogrzewania.
- Nowa edycja programu Czyste Powietrze ruszyła 31 marca 2025 roku.
- Program Czyste Powietrze powstał w duchu dbania o środowisko. Poprzez wymianę kopciuchów i dopłaty na termomodernizację zakłada poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Dla budynków wielorodzinnych zarezerwowany został program Ciepłe Mieszkanie.
- Zgłaszając się do programu, można wnioskować o dofinansowanie lub pożyczkę, trzeba jednak spełniać dokładnie określone warunki.
- Nowe zmiany w 2024 roku – od teraz można wybierać jedynie pompy ciepła, kotły na pellet i kotły zgazowujące drewno, które są wpisane na listę zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM).
- Warunkiem koniecznym do otrzymania dofinansowania jest przeprowadzenie obowiązkowego audytu energetycznego, niezależnie od poziomu wsparcia.
- Kotły gazowe zostały całkowicie wyłączone z programu.
Czym jest program Czyste Powietrze?
Program Czyste Powietrze jest pierwszym ogólnopolskim przedsięwzięciem skupiającym się na ograniczeniu niskiej emisji, będącej podstawowym źródłem smogu w Polsce. W ramach programu można otrzymać dofinansowanie w formie dotacji na termomodernizację budynku, wymianę starego pieca, audyt energetyczny czy instalację fotowoltaiki. Program Czyste powietrze ruszył w 2018 roku i zgodnie z planem ma potrwać do 2029 roku. Jego podstawowym celem jest poprawa jakości powietrza w Polsce. Najwyższy poziom dofinansowania to aż 170 100 zł.
Od kiedy startuje „Czyste Powietrze” w 2025 roku?
Najnowsza edycja programu Czyste Powietrze ruszyła 31 marca 2025 roku. W ramach dofinansowania z konta wojewódzkich funduszy powędruje do odbiorców około 10 mld zł ze środków Funduszu Modernizacyjnego. W nowej odsłonie uszczelniono mechanizm wypłat i ograniczona nadużycia. Efektem są m.in. limity dotacji kosztów jednostkowych oraz wypłata zaliczek na konta celowe beneficjentów, a nie wykonawców. Powstanie też lista rzetelnych wykonawców. Jednocześnie przeprowadzone zostaną kontrole juz wykonanych inwestycji.
Lista na co można dostać dotacje w programie Czyste Powietrze w 2025 roku
Podstawowym celem programu Czyste Powietrze jest efektywne zarządzanie energią poprzez dofinansowanie do przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Na stronie programu czytamy, że: “Kompleksowa termomodernizacja w rozumieniu Programu to przedsięwzięcie, w wyniku realizacji którego nastąpi zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową (EU) budynku: a) do wartości nie większej niż 80 kWh/(m²*rok) lub b) o minimum 40%”.
Efektywne zarządzanie energią odbywa się za pomocą między innymi:
- Dofinansowania do pieców i kotłów – chodzi o wymianę tych starych, na nowoczesne i spełniające najwyższe normy. 22 kwietnia wprowadzona została ważna zmiana, która wymusza zakup pomp i kotłów o najlepszych specyfikacjach.
- Dotacji na ocieplenie domu – odpowiednia izolacja nie pozwala na przenikanie ciepła na zewnątrz i zapobiega marnowaniu energii, tym samym obniża rachunki za prąd.
- Dotacji do wymiany stolarki okiennej i drzwiowej – dzięki temu i odpowiedniemu ociepleniu można zmniejszyć wydatki na ogrzewanie o nawet 40%.
- Dopłat na instalacje odnawialnych źródeł energii (mikroinstalację fotowoltaiczną).
- Dopłat na zakup rekuperacji, tj. wentylacji z odzyskiem ciepła.
Jak widać, dopłaty pokrywają dużą część prac związanych z termomodernizacją i wymianą źródła ciepła, które później dodatkowo obniżą regularne wydatki i pozwolą zaoszczędzić.
Jaka jest aktualna wysokość dopłat w programie „Czyste Powietrze”?
Biorąc udział w programie Czyste Powietrze, możesz liczyć na dotację lub pożyczkę. To, jaki zwrot kosztów uzyskamy i jaki wkład własny będzie konieczny, zależy od miesięcznego dochodu na osobę w danym gospodarstwie domowym. Ważny jest także wiek budynku, od niego zależeć będzie zakres prac objętych dofinansowaniem.
- Podstawowa dotacja - wynosi do 40% kosztów kwalifikowanych netto i przysługuje osobom, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.
- Podwyższona dotacja – do 70% kosztów netto, jeśli ich miesięczny dochód nie przekracza 2 250 zł na osobę lub 3 150 zł w przypadku gospodarstwa jednoosobowego.
- Najwyższy poziom wsparcia – nawet do 100% kosztów netto – skierowany jest do osób w najtrudniejszej sytuacji finansowej. Dotyczy to gospodarstw, gdzie średni miesięczny dochód nie przekracza 1 300 zł na osobę (dla gospodarstw wieloosobowych) lub 1 800 zł (dla gospodarstw jednoosobowych), a także osób pobierających określone formy zasiłków. W tym przypadku obowiązują również limity dotyczące przychodów z działalności gospodarczej. Dodatkowo, najwyższe dofinansowanie dostępne jest dla osób ubogich energetycznie, czyli mieszkających w budynkach o bardzo dużym zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania.
Kto może skorzystać z programu?
Rządowy program Czyste Powietrze 2025 od samego początku konstruowany był w taki sposób, aby złożenie wniosku o dofinansowanie było możliwe przede wszystkim dla tych, których problem smogu dotyka najmocniej, zwłaszcza najuboższych. Ważnym kryterium jest więc przeciętnych miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy. Od tego zależy nie tylko samo przyznanie dofinansowania, ale i kwota dotacji. Komu przysługuje program Czyste Powietrze?
Z dofinansowania możesz skorzystać, jeżeli spełniasz następujące warunki:
- Podstawowe dofinansowanie (Część 1 programu):
- Jesteś właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego, lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą.
- Masz roczne zarobki (dochód roczny) do 135 000 zł.
- Podwyższone dofinansowanie (Część 2 programu):
- Miesięczne łączne zarobki twoje i osób z tobą mieszkających i wspólnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
- 2 250 zł – jeżeli mieszkasz z kimś,
- 3 150 zł – jeżeli mieszkasz sam(a),
- Dodatkowo, budynek musi być twoją własnością przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku (chyba, że został nabyty w drodze spadku).
- Miesięczne łączne zarobki twoje i osób z tobą mieszkających i wspólnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
- Najwyższe dofinansowanie (Część 3 programu):
- Miesięczne łączne zarobki twoje i osób z tobą mieszkających i wspólnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
- 1 300 zł – jeżeli mieszkasz z kimś,
- 1 800 zł – jeżeli mieszkasz sam(a),
lub
- masz ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego (prawo to musi być potwierdzone zaświadczeniem, które wydał wójt, burmistrz lub prezydent miasta i które zawiera informację o rodzaju zasiłku oraz okresie, na który został przyznany zasiłek).
- Zapotrzebowanie budynku na energię musi być wyższa niż 150 kWh/m² na rok.
- Miesięczne łączne zarobki twoje i osób z tobą mieszkających i wspólnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
Jak złożyć wniosek w ramach programu?
Nabór wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć w formie dotacji w ramach programu Czyste Powietrze jest prowadzony zarówno online, jak i w urzędach. Do wypełnienia wniosku przez Internet potrzebujesz Profilu Zaufanego. Aby złożyć wniosek, musisz wypełnić formularz online.
Wypełnione wnioski można składać także w formie papierowej do właściwego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Wzór wniosku o dofinansowanie nie jest potrzebny, bowiem również można wykorzystać generator wniosków, a następnie wydrukować dokument.
Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego
Warunkiem koniecznym do otrzymania dofinansowania do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją jest przeprowadzenie audytu energetycznego. W ramach programu usługa audytu energetycznego budynku traktowana jest jako koszt kwalifikowany i finansowana jest do kwoty 1 600 zł. Co ważne, w programie Czyste Powietrze przeprowadzenie audytu energetycznego jest obowiązkowe wyłącznie w przypadku rozszerzonych form dofinansowania. Jeśli staramy się o minimalną dotację, audyt nie będzie konieczny, ale nadal można go przeprowadzić. We wszystkich formach dofinansowania w programie zagwarantowane jest sfinansowanie audytu do 1 600 zł.
Chcesz wiedzieć, na czym polega audyt energetyczny oraz czym różni się od świadectwa energetycznego? Czytaj nasz najnowszy artykuł: "Świadectwo energetyczne - kto musi je mieć?".
W Polsce największa zanieczyszczenie powietrza jest w województwach: śląskim, mazowieckim i małopolskim. Problem widać jednak w całym kraju, a zanieczyszczenia na tak wielką skalę narażają zdrowie ludzi.
Zmiany w programie Czyste Powietrze w 2025
Aktualizacja listy ZUM
W nowej odsłonie programu obowiązywać będzie aktualizowana lista Zielonych Urządzeń i Materiałów. W 2025 lista ZUM będzie obejmować tylko pompy ciepła, których parametry techniczne potwierdzono w akredytowanych laboratoriach na terenie Unii Europejskiej lub krajów EFTA.
Koniec dotacji na piece gazowe
W programie Czyste Powietrze nie będzie można już kupić nie tylko kotłów na paliwo stałe (z wyjątkiem biomasy), ale i gazowe. Nowa edycja uwzględnia wyłącznie ekologiczne źródła ciepła, tj. fotowoltaikę, pompy ciepła czy kotły na biomasę.
Podniesienie standardu energetycznego domu wymogiem
Kolejną zmianą jest wprowadzenie obowiązkowej termomodernizacji. Od 1 stycznia 2025 roku każdy beneficjent decydujący się na inwestycję musi przeprowadzić kompleksową modernizację termiczną budynku, obejmująca m.in. docieplenie ścian, wymianę okien i drzwi czy izolację dachu. Nowe zasady przyznawania dotacji mają na celu ograniczenie strat ciepła w budynku.
Uszczelnienie III progu dofinansowania
Duże zmiany nastąpiły w najwyższym progu dofinansowania. Aby otrzymać 100 proc. dopłaty nie wystarczy już samo kryterium dochodowe. W nowej wersji programu zaplanowano uczciwe i bardziej przejrzyste zasady. Jeśli zmiany wejdą w życie, przyznanie dofinansowania będzie zależeć dodatkowo m.in. od dochodów współmałżonka, niekaralności, obecności eternitu czy wyjściowego poziomu zapotrzebowania energetycznego.
Skąd tak duże zmiany w 2025 roku?
Podstawowym celem zmian wprowadzonych w programie jest wyeliminowanie licznych nadużyć, zwłaszcza wobec osób najuboższych. Reforma ma uszczelnić system dotacji i ochronić obywateli przed nieuczciwymi praktykami wykonawców (np. zawyżaniem kosztów inwestycji). Udoskonalony program powrócić 31 marca w nowej formie, w której zaliczki będą trafiać bezpośrednio do beneficjentów, a nie do wykonawców.
Dodatkowo zapewnione zostanie wsparcie przez gminy, które będą pełnić rolę operatorów programu. 3-letni okres od nabycia budynku ma natomiast na celu wyeliminować nadużycia związane z fikcyjnym przepisywaniem domów. Nowym wymogiem w programie ma być też OC wykonawcy.
Budżet programu do 2029 roku to 103 miliardy złotych.
Połączenie Czyste Powietrze z programem Mój Prąd 6.0
Osoby, które chcą założyć instalację fotowoltaiczną przy programie Czyste Powietrze, mogły skorzystać z Programu Mój Prąd 5.0. Był on rozszerzeniem programu Czyste Powietrze i pozwalał na uzyskanie dotacji w wysokości do 3 tys. zł. Z powodu ogromnego zainteresowania programem i wyczerpania się budżetu, nabór do piątej edycji zakończył się bardzo szybko
Kolejna edycja - Mój Prąd 6.0 - ruszyła we wrześniu 2024 roku. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiG) wpisał Mój Prąd w plan swoich nadchodzących wydatków. Budżet na ten cel to aż 400 000 000 złotych. Według założeń wystarczy to na dofinansowanie ok. 16 tys, instalacji, dlatego nie warto czekać ze złożeniem wniosku – środki mogą wyczerpać się już po miesiącu.
Jak w inny sposób zmniejszyć emisje i zaoszczędzić?
Dobrym sposobem na zmniejszenie emisji jest wybranie dostawcy energii, który w większym stopniu korzysta z Odnawialnych Źródeł Energii. W łatwy sposób można sprawdzić to w porównywarce Rachuneo. Wystarczy wypełnić potrzebne dane, wtedy pojawią się oferty dostawców energii. Kiedy już wybierzesz najciekawszą, klikasz w szczegóły i tam pojawiają się źródła, z których korzysta dostawca.
Zmiana dostawcy prądu na takiego, który stara się dbać o środowisko, jest krokiem w stronę zmiany polskiego rynku energetycznego na lepsze, do tego pomoże zmniejszyć rachunki. Jak to zrobić, dowiesz się z naszego artykułu: Zmiana dostawcy prądu krok po kroku
A może fotowoltaika?
Właściciele fotowoltaiki, a więc prosumenci oszczędzają bardzo dużo na rachunkach za prąd. Programy takie jak Czyste Powietrze, ze względu na dodatkowe dopłaty i pożyczki, popularyzują zakładanie paneli słonecznych, jednak nawet bez nich, ze względu na ciągłe podwyżki cen prądu, jest to opłacalna inwestycja. Uzyskaj darmową wycenę instalacji poprzez wypełnienie kalkulatora Rachuneo.
Nie mieszkasz w domu, tylko w bloku i zastanawiasz się nad instalacją? Wiesz, że fotowoltaika na balkonie jest możliwa? Dowiedz się więcej z naszego artykułu: "Fotowoltaika na balkonie w bloku - sposób na wysokie ceny prądu".