Formularz kontaktowy
Podaj swój adres e-mail
Nieprawidłowy adres e-mail
Prosimy o podanie numeru telefonu - ułatwi to nam dalszy kontakt
Sprawdź czy wpisałeś poprawnie numer i upewnij się że ma 9 cyfr
Musisz zaakceptować regulamin
Twoje dane osobowe są przetwarzane zgodnie z Polityką prywatności.
Dziękujemy
Twoje dane zostały przesłane i zapisane w systemie. Wkrótce skontaktujemy się z Tobą i przekażemy dalsze instrukcje.
Ups! Coś poczło nie tak podczas przesyłania formularza.
Zamknij

Odnawialne źródła energii w Polsce - Rodzaje OZE

Jakie są rodzaje OZE i jak wygląda sytuacja w Polsce
fot. pixabay
Porównaj oferty fotowoltaiki w Twojej lokalizacji
Przenoszę numer
Nowy numer
Abonament
Na kartę
Z telefonem
Bez telefonu
Porównaj oferty fotowoltaiki w Twojej lokalizacji
Dla domu

Porównaj oferty fotowoltaiki w Twojej lokalizacji
Coraz więcej słyszymy o zielonej energii. Ze względu na rosnące ceny prądu i postulaty ekologów, perspektywa korzystania z OZE wydaje się coraz bardziej kusząca. Wynika to z niższych kosztów produkcji ekoenergii i tego, że wywiera mniejszy wpływ na środowisko.
Chcesz dowiedzieć się więcej o panelach słonecznych?
Sprawdź informacje o fotowoltaice!
W skrócie:
  • Odnawialne źródła energii, to takie, które w mniejszym stopniu szkodzą środowisku naturalnemu, a ich zasoby nie wyczerpują się w szybkim tempie.
  • Korzystanie z OZE ma wiele zalet, dlatego państwa próbują podnieść ich udział w krajowej produkcji energii elektrycznej.
  • Do odnawialnych źródeł energii można zaliczyć: słońce, wodę wiatr, energię geotermalną, biopaliwa.
  • Udział odnawialnych źródeł energii w Polsce jest na bardzo niskim poziomie.
  • Jeżeli interesują Cię oferty fotowoltaiki, możesz skorzystać z darmowej porównywarki paneli słonecznych.

Odnawialne i nieodnawialne źródła energii - jaka jest różnica?

Nazwa nieodnawialne źródła energii może być myląca. Zalicza się do nich paliwa kopalne, a więc węgiel, ropę czy gaz ziemny. Powstawały one na Ziemi wiele lat temu i przez bardzo długi czas. Istnieje możliwość ich odtworzenia w przyszłości, jednak biorąc pod uwagę szybkość zużywania i potrzebny do tego czas - już nam nie posłużą w taki sposób jak dziś. Korzystanie z nich wywiera negatywny wpływ na środowisko, zdrowie ludzi i sytuację ekonomiczną państwa.

Z nieodnawialnych źródeł energii korzysta jeszcze wiele krajów, jednak większość z nich już dawno wycofało się z nowych inwestycji. Elektrownie węglowe, które pozostały mają być likwidowane i zastępowane nowymi, ekologicznymi rozwiązaniami. Ma to związek z efektami spalania paliw kopalnych:

  • W elektrowniach węglowych ogromne ilości dwutlenku węgla są uwalniane do atmosfery każdego dnia, co wiąże się z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym.
  • Korzystanie z nieodnawianych źródeł energii jest drogie. Aktualnie wiąże się to z polityką klimatyczną UE, która pobiera opłaty za emisję CO2 do atmosfery. Ma to zmotywować kraje członkowskie do inwestowania w odnawialne źródła energii. W dłuższej perspektywie, paliwa kopalne są nieopłacalne ze względu na ich ograniczoną ilość. Przy mniejszych zasobach, koszty wydobycia surowców będą coraz wyższe.
  • Produkcja energii węglowej i towarzyszące jej zanieczyszczają negatywnie wpływają na zdrowie ludzi i zwierząt. Przyczyniają się między innymi do powstawania smogu, zanieczyszczania wód i gleby czy podnoszenia temperatury na Ziemi.

Co to jest OZE?

Odnawialne źródła energii to takie, których naturalne zasoby nie zmniejszają się podczas wytwarzania prądu lub bardzo szybko się odbudowują. Korzystanie z nich nie grozi deficytem, a ich negatywny wpływ na zmiany klimatyczne nie jest tak istotny jak przy nieodnawialnych źródłach.

Jakie są źródła energii odnawialnej?

Energia odnawialna uzyskiwana jest przez:

  • Elektrownie wodne, gdzie wykorzystuje się energię grawitacyjną wody (np.: prąd w rzekach),
  • Elektrownie fotowoltaiczne, gdzie wykorzystuje się promieniowanie słoneczne,
  • Elektrownie geotermalne, gdzie wykorzystuje się energię cieplną Ziemi,
  • Elektrownie wiatrowe, gdzie wykorzystuje się moc wiatru,
  • Biomasa, gdzie wykorzystuje się biopaliwo (np.: pochodzenia roślinnego).

Czy wiesz, że… 

Neutralność klimatyczna to cel, który UE chce osiągnąć do 2050 r. Oznacza to zrównoważenie ilości emisji CO2 i jego pochłaniania (np. przez specjalnie sadzone drzewa).

Energia wodna

Energia wodna | fot. pexels.com

Wszystkie elektrownie wodne działają na tej samej zasadzie - wykorzystują energię kinetyczną wody, którą zamieniają w energię elektryczną.

Elektrownie wodne występują w kilku rodzajach:

  • Szczytowo-pompowe - działają dzięki przepompowywaniu wody między dwoma zbiornikami wodnymi.
  • Zaporowe - niezbędna w nich jest zapora, która spiętrza wodę. Wykorzystywana jest energia wody, która wypływa przez małe otwory w zaporze.
  • Przepływowe - wykorzystują nurt rzek, na których są budowane.
  • Pływowe - bazują na prądach morskich i oceanicznych.

Wadą elektrowni wodnych jest między innymi ryzyko erozji brzegów w elektrowniach zaporowych, która sprawia, że woda nie jest odpowiednio dotleniana, a zbiornik może zostać zamulony. Skutki te wywoływane są szczególnie przez duże elektrownie wodne. Dużym problemem są również turbiny, które utrudniają migrację ryb.

Energia ze słońca

Energia słoneczna | fot. pexels.com

Jedne z najpopularniejszych odnawialnych źródeł energii w Polsce  pozwalają na pozyskiwanie energii z promieniowania słonecznego. Panele fotowoltaiczne, bo o nich tutaj mowa, są relatywnie tanie, a dzięki licznym dofinansowaniom coraz więcej gospodarstw domowych może pozwolić sobie na ich zakup. Co ważne dzięki inwestycji w fotowoltaikę możliwe staje się obniżenie rachunków za prąd, które w ostatnim czasie stale rosną.

Wadą energii odnawialnej ze słońca jest szkodliwość produkcji paneli z krzemu, podczas której emitowane są szkodliwe substancje. Dodatkowo zużyte już elementy instalacji powinny być odpowiednio recyklingowane, w innym przypadku stają się kolejnym odpadem.

Oferty firm fotowoltaicznych można sprawdzić w porównywarce Rachuneo.

Popularność paneli zwiększają dostępne w Polsce dofinansowania do fotowoltaiki. W związku z dopłatami coraz więcej gospodarstw domowych decyduje się na przydomową mikroelektrownie wykorzystującą promieniowanie słoneczne.

Energia geotermalna

Energia geotermalna pochodzi z ciepła, które gromadzi się w poziemnych zbiornikach wodnych. Aby móc pozyskiwać energię elektryczną w ten sposób, należy wykonać dwa odwierty, którymi wypompowuje się wodę gorącą a wpompowuje już wychłodzoną. Energia geotermalna służy zazwyczaj do wytwarzania ciepła. Ten rodzaj energii odnawialnej pozwala na wyprodukowanie prądu, tylko w szczególnych sytuacjach, w których temperatura wody jest ponadprzeciętnie wysoka.

W Polsce działa kilka elektrowni geotermalnych. Wszystkie wytwarzają ciepło.

Elektrownia wiatrowa

Energia wiatrowa | fot. pexels.com

Najobfitszym źródłem energii odnawialnej w Polsce są wiatraki. Stawiane są głównie przez prywatne firmy, które zajmują się produkowaniem energii elektrycznej. W pierwszym etapie przez wiatraki z energii wiatru wytwarzana jest energia mechaniczna. W drugim kroku odpowiedni generator przekształca energię mechaniczną w elektryczną.

Energia wiatru wykorzystywana jest w elektrowniach budowanych na lądzie i na morzu. Do wyboru są dwa rodzaje wiatraków:

  • HAWT - pozioma oś obrotu.
  • VAWT - pionowa oś obrotu.

Turbiny wiatrowe mogą stanowić zagrożenie dla ptactwa, szczególnie gdy znajdują się na trasach, przez które migrują. Problem może zostać rozwiązany przez nowoczesne technologie, które wykrywają ptaki w pobliżu elektrowni.

Biomasa

Biomasa jest jednym z najstarszych paliw, które są wykorzystywane przez ludzi. Zaliczamy do niej materię zwierzęcą oraz roślinną. Biomasę rozróżniamy ze względu na jej stan skupienia:

  • biomasa - produkowana z roślin energetycznych takich jak ścinki drzew czy słoma,
  • biopaliwo - produkowane z glonów, oleju rzepakowe czy kukurydzy,
  • biogaz - używany do np. ogrzewania wody.

Biomasa może być problematyczna w transporcie i przechowywaniu. Jej magazynowanie i przewożenie wymaga wykorzystania dużo większej ilości energii elektrycznej, niż w przypadku węgla.

Korzyści z odnawialnych źródeł energii

Korzystanie z zasobów odnawialnych przy produkcji energii niesie za sobą wiele korzyści. Nie zawsze jednak uświadamiamy sobie, na jak wiele obszarów życia może mieć wpływ zwiększenie udziału zielonej energii na rynku energetycznym.

  • Bezpieczeństwo energetyczne - korzystanie z OZE nie zmniejsza ich zasobów i nie stwarza ryzyka ich wyczerpania.
  • Niezależność energetyczna - dostęp do OZE w Polsce jest w każdym miejscu. Oznacza to brak konieczności importu surowców kopalnych z innych państw.
  • Ceny prądu - konwencjonalne źródła energii, w przeciwieństwie do odnawialnych są drogie i coraz trudniejsze w wydobyciu.
  • Ograniczenie emisji CO2 - jest to jeden z większych plusów energii odnawialnej.
  • Ekologia - zrezygnowanie z elektrowni węglowych pomogłoby zmniejszyć emisję szkodliwych substancji, a tym samym poprawić stan środowiska naturalnego.

Energia odnawialna w Polsce

Głównym źródłem energii, z jakiego korzystamy w naszym kraju jest węgiel. Udział OZE w miksie energetycznym w Polsce rośnie, jednak dość powoli. W 2019 roku udział odnawialnych źródeł energii wynosił 12%, a już w roku 2020 17%. Zmiany te są w dużym stopniu powodowane prywatnymi inwestycjami.

W 2020 roku najpopularniejszym ekologicznym sposobem pozyskiwania prądu była energia wiatrowa. W całkowitym udziale OZE, wiatr był odpowiedzialny za prawie 70%. Dla porównania w 2015 roku było niecałe 11%.

Unia Europejska stale wyznacza cele związane z OZE, których na ten moment energetyka w Polsce nie jest w stanie osiągnąć. Zmniejszenie udziału węgla w procesie wytwarzania prądu wymagałoby prawdziwej transformacji na rynku.

Warto dodać, że według badania przeprowadzonego przez Blue Media w 2020 roku, 86% Polek i Polaków uważa, że Polska powinna inwestować w OZE. Dodatkowo przy prośbie o wskazanie, na jakim obszarze sytuacja Polski jest gorsza od innych krajów, najczęściej wskazywany był węgiel.

Strona prawna, a więc ustawa o odnawialnych źródłach energii

Ustawa o OZE wyjaśnia sposoby pozyskiwania zielonej energii, odnosi się do korzyści z tym związanych i rozwija istotne definicje. Po ostatniej aktualizacji znalazła się tam między innymi nowsza wersja definicji prosumenta, która uściśla system magazynowania energii z fotowoltaiki lub przesyłania jej do sieci.

Czy gaz ziemny jest ekologicznym źródłem energii?

Gaz uznawany jest często za ważny elementem transformacji energetycznej. Wiele państw zastępuje węgiel błękitnym paliwem na czas rozwoju odnawialnych źródeł energii elektrycznej. Jego zasoby są niestety ograniczone, a rosnące zapotrzebowanie sprawia, że koszty gazu ziemnego stale rosną.

Czy są inne, alternatywne sposoby generowania energii?

OZE a atom - czy mogą współistnieć?

Już teraz podnoszone są głosy, że oprócz OZE udział w miksie energetycznym będzie miał również atom. Jako stabilne i niskoemisyjne źródło energii dostarczałby energię bez względu na warunki atmosferyczne, które są kluczowym elementem pozyskiwania energii słonecznej czy wiatrowej.  

Warto jednak wiedzieć, że według raportu o stanie przemysłu nuklearnego opublikowanego w Niemczech, energia elektryczna pozyskiwana z elektrowni atomowych  będzie mniej użyteczna w kwestii ochrony klimatu m.in. ze względy na jej koszty oraz powolny proces wdrażania.

OZE vs. Atom - plusy i minusy obu rozwiązań

Plusy odnawialnych źródeł energii

  • Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii pozwala w znacznym stopniu obniżać rachunki za prąd dzięki niskiej cenie energii odnawialnej.
  • Energia pochodząca ze słońca bądź wiatru jest praktycznie nieskończona i darmowa, a w sytuacji mniej słonecznych i bezwietrznych dni energia może pochodzić z magazynów energii, które zostały zaopatrzone gdy była nadwyżka energii.
  • W zestawieniu z tradycyjnymi źródłami energii elektrycznej OZE są znacznie bardziej wydajne.
  • Odnawialne źródła energii są ekologiczne. Podczas ich eksploatowania do atmosfery nie są emitowane żadne pyły bądź gazy cieplarniane oraz metale ciężkie.
  • Urządzenia ogrzewające dom przy użyciu energii elektrycznej pochodzącej z OZE  są bezpieczniejsze niż np. tradycyjne kotły, ponieważ w praktyce nie grożą żadnych wybuchem i są prawie bezawaryjne.
  • Dzięki licznym dofinansowaniom koszty montażu oraz zakupu np. paneli fotowoltaicznych są coraz niższe w związku z czym coraz więcej gospodarstw domowych może pozwolić sobie na taką inwestycje, która zwraca się po kilku latach.
  • Będąc prosumentem czyli osobą która jednocześnie produkuje i zużywa energię elektryczną, uniezależniamy się od koncernów.
  • Odnawialne źródła energii są ekologiczne i pomagają dbać o klimat i środowisko, co jest niezwykle istotne w kontekście zachodzących zmian klimatu.
  • Inwestując w OZE możemy już teraz zadbać o środowisko i przyszłe pokolenia.

Minusy odnawialnych źródeł energii

  • Wysokie koszty inwestycji w OZE mogą zniechęcać, jednak należy pamiętać o licznych programach rządowych, których celem jest dofinansowanie inwestycji np. w panele fotowoltaiczne bądź magazyny energii. Więcej o dofinansowaniach w tym artykule.
  • Na zwrot kosztów poniesionych na zakup i montaż OZE musimy poczekać kilka lat.
  • Nie wszystkie odnawialne źródła energii są w 100% ekologiczne. Przykładowo by pozyskać energię wodną z elektrowni zaporowej trzeba zbudować zaporę, która ingeruje nie tylko w krajobraz ale również ekosystem.
  • Elektrownie wiatrowe są trudne w utylizacji, jednak już dzisiaj są pomysły na wykorzystywanie skrzydeł np. budując z nich kładki rzeczne.
  • Brak odpowiednich warunków pogodowych np. bezwietrzna pogoda mogą stanowić problem.
  • OZE zajmują duże obszary.
  • Proces wytwarzania oraz utylizacji paneli fotowoltaicznych jest szkodliwy dla środowiska choć w porównani do tradycyjnych źródeł energii i tak jest mniej toksyczny. Co ważne późniejsza zeroemisyjna eksploatacja paneli rekompensuje ten wpływ.

Atom - plusy

  • Podczas swojej pracy, elektrownie jądrowe nie emitują do atmosfery gazów cieplarnianych, pyłów, tlenków siarki czy metali ciężkich. Co ważne, substancje promieniotwórcze emitowane przez elektrownie atomowe, takie jak gazy szlachetne, są nieszkodliwe dla ludzkiego organizmu.
  • Energia atomowa jest również relatywnie bezpieczna, dzięki nowoczesnym technologią umożliwiającym samoczynne wygaszanie reaktorów w przypadku nagłego skoku mocy. Zdecydowanie więcej osób umiera od smogu czy w wypadkach w kopalniach. W samej Polsce rocznie umiera nawet 50 tysięcy osób  w związku z zanieczyszczeniem powietrza, a na świecie liczba ta sięga kilku milionów zgonów co roku!
  • Praca elektrowni atomowej jest znacznie bardziej cicha niż np. elektrownia z wiatru. W związku z tym nie zakłóca życia mieszkańców okolicznych miast bądź zwierząt.
  • W elektrowni atomowej można wyprodukować więcej energii z małej ilości surowca.
  • Energia atomowa jest niezależna od warunków atmosferycznych.
  • Wykorzystując odpowiedniej instalacje, odpady z elektrowni można przekształcić w paliwo oraz substancje promieniotwórcze używane np. w medycynie.

Atom - minusy

  • Koszty zbudowania elektrowni atomowej są wysokie i stale rosną, w przeciwieństwie do OZE, których koszty stale maleją.
  • Na całym świecie buduje się mało elektrowni atomowych w związku z czym brakuje zebranych doświadczeń. Mają miejsce również problemy techniczne, kompetencyjne oraz konstrukcyjne, a koszty budowy wielokrotnie przekraczają planowane budżety.
  • Awarie reaktorów mogą doprowadzić do skażenia dużego obszaru oraz chorób bądź śmierci wielu osób. Jednak należy pamiętać, że ryzyko awarii w nowoczesnych reaktorach jest znikome. Dodatkowo w Polsce nie ma zagrożenia tsunami bądź trzęsieniem ziemi, które mogłoby zagrozić elektrowni.
  • Podczas wytwarzania energii powstają odpady promieniotwórcze. Skażone pozostałości muszą być odpowiednio przechowywane by nie zanieczyszczać np. wód gruntowych bądź gleby.
  • Zasoby urany, z którego wytwarzana jest energia w elektrowniach jądrowych z każdym rokiem wyczerpują się, ponieważ należą do nieodnawialnych źródeł.
  • Duży problem stanowi znalezienie odpowiedniej lokalizacji, ponieważ elektrownia atomowa nie budzi zaufania w społeczeństwie.
  • Reaktor musi pracować non - stop i nie może być wyłączany np. w sytuacji gdy energia z OZE pokrywa zapotrzebowanie. W tej sytuacji koniecznym jest wprowadzenie szerokich rozwiązań związanych z magazynowaniem nadwyżek energii.
  • Wysokie zapotrzebowanie na wodę niezbędną do chłodzenia reaktorów może stanowić problem przy coraz częściej występujących suszach.
  • Postęp technologiczny jest tak szybki, że lepiej opłacalnym jest inwestowanie w odnawialne źródła energii, które można łatwiej i szybciej wymienić.
  • Brak odpowiednich kompetencji wśród pracowników oraz zarządzających elektrowniami może doprowadzić do poważnych problemów.
  • Rozwój pozyskiwania energii elektrycznej  z uranu może również doprowadzić do rozwoju broni atomowej, której użycie ma katastrofalne skutki.
Zastanawiasz się nad instalacją fotowoltaiczną?
Porównaj oferty za darmo!
Porównaj ceny energii w Twoim regionie